علائم و درمان کم خونی در سالمندان

علائم و درمان کم خونی در سالمندان

علائم و درمان کم خونی در سالمندان

علائم کم خونی در افراد بالای 65 سال معمولا با علائم رایج پیری اشتباه گرفته می‌شود و به همین دلیل ممکن است خود فرد یا اطرافیان وی دیر به مشکل کم خونی پی برده و به همین دلیل عوارض جدی برای سالمند به دنبال داشته باشد. زمانی که تعداد گلبول‌های قرمز خون فرد به کمتر از سطح نرمال کاهش یابد به تدریج علائم کم خونی پدیدار می‌شود زیرا گلبول‌های قرمز کار اکسیژن رسانی به عضلات و سایر بافت‌های بدن را بر عهده دارند. اگر اکسیژن کافی به ارگان‌های داخلی بدن از جمله مغز نرسد علائمی همچون ضعف و سرگیجه بروز می‌کند. خوشبختانه کم خونی در افراد مسن قابل درمان است و با تشخیص زودهنگام می‌توان از بروز عوارض جدی مرتبط با آن جلوگیری کرد.

چرا کم خونی در افراد مسن بیشتر است؟

افراد بالای 65 سال به دلیل ضعف بدنی، سوء جذب و بیماری‌های زمینه‌ای از گروه‌های در معرض خطر کم خونی هستند. بیماری‌های مزمن مرتبط با سالمندان از عوامل خطر اصلی کم خونی محسوب می‌شوند چراکه بیشتر افراد مسن حداقل به یک بیماری مزمن مبتلا هستند. طبق داده‌های سال 2018 مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، تقریباً 64 درصد از افراد بالای 65 سال به دو یا چند بیماری زمینه‌ای مثل فشار خون، دیابت و التهاب مفاصل دچار هستند. کم خونی در افراد سالخورده اغلب منجر به ضعف و خستگی شده و ادامه‌دار شدن علائم منجر به کاهش سلامت عمومی فرد و افت محسوس کیفیت زندگی وی می‌شود. همچنین به دلیل ابتلا به کم خونی، فرد سالمند ممکن است فعالیت بدنی کمتری داشته باشد و به دلیل کم تحرکی بیماری‌های زمینه‌ای تشدید شده و در نهایت باعث از دست رفتن توان عضلانی، تعادل و استقامت وی گردد.

علائم کم خونی در سالمندان به چه صورت است؟

علائم کم خونی در سالمندان به چه صورت است؟

علائم کم خونی معمولا غیر اختصاصی و مبهم است و غالبا با علائم افسردگی و یا علائم پیری اشتباه گرفته می‌شوند. به همین دلیل است که آگاه بودن از علائم کم خونی در سالمندان به تشخیص زودهنگام بیماری و درمان سریع‌تر آن کمک می‌کند. علائم شایع کم خونی در افراد مسن عبارتند از:

علت کم خونی در افراد مسن چیست؟

دلایل زیادی برای کم خونی در افراد مسن وجود دارد. کم خونی اغلب نتیجه بیماری‌های مزمن پیری، داروها و یا کمبودهای تغذیه‌ای است. دلایل مهم کم خونی در افراد سالخورده به قرار زیر است:

چه عواملی خطر ابتلا به کم خونی در افراد مسن را تشدید می‌کنند؟

چه عواملی خطر ابتلا به کم خونی در افراد مسن را تشدید می‌کنند؟

چندین عامل از جمله سن در ابتلا به کم خونی در زمان پیری دخیل هستند که مهمترین آن‌ها به شرح زیر است:

کم خونی در افراد مسن چگونه درمان می‌شود؟

درمان کم خونی به علت زمینه‌ای آن بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر کم خونی ناشی از کمبود مواد مغذی باشد، ممکن است پزشک برنامه غذایی مخصوص یا مکمل‌های غذایی را تجویز کند. اگر کم خونی ناشی از زخم و خونریزی باشد، درمان شدن زخم و دیابت بخشی از درمان کم خونی خواهد بود. مدت زمان درمان کم خونی به علت کم خونی و شدت آن بستگی دارد. با این حال، اکثر موارد کم خونی را می‌توان در طی چندماه با رژیم غذایی و مصرف دارو برطرف کرد.

کم خونی سالمندان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

کم خونی سالمندان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

علائم کم خونی معمولاً در طی معاینه بالینی تشخیص داده می‌شود. رایج‌ترین آزمایش برای تایید کم خونی، آزمایش خون شمارش کامل خون (CBC) است. این آزمایش گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها در خون اندازه‌گیری کرده و می‌تواند کم خونی را تایید کند.

آیا می‌توان از کم خونی در افراد مسن جلوگیری کرد؟

از آنجایی که کم خونی در افراد مسن اغلب به دلیل مشکلات سلامتی ایجاد می‌شود، همیشه نمی‌توان به طور قطعی از آن پیشگیری کرد. با این حال، می‌توان با انجام اقداماتی از دریافت میزان مناسب ریزمغذی ها در وعده‌های غذایی اطمینان حاصل کرد. گنجاندن مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت، عدس، سبزیجات پهن برگ، حبوبات و همچنین غذاهای سرشار از اسید فولیک مانند نان، ماکارونی، برنج و میوه‌ها برای پیشگیری از بروز کم خونی در سالمندان مفید است. همچنین مصرف ویتامین B-12 که بیشتر در گوشت و محصولات لبنی یافت می‌شود و نیز مصرف ویتامین C در مرکبات، فلفل و میوه‌ها ایده خوبی برای تامین ریزمغذی‌های بدن است.

اگر کم خونی در سالمندان درمان نشود چه عوارضی دارد؟

اگرچه بعضی از موارد کم خونی ممکن است خفیف باشد، اما در موارد دیگر کم خونی در افراد مسن می‌تواند به پیامدهای نامطلوبی از جمله بستری طولانی‌تر در بیمارستان و حتی مرگ و میر منتهی شود. در نتیجه، حتی تشخیص کم خونی خفیف و درمان آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. در صورتی‌که کم خونی درمان نشود، مشکلاتی جدی به دنبال دارد، از جمله:

بهترین برنامه غذایی برای بهبود کم خونی سالمندان چیست؟

بهترین برنامه غذایی برای بهبود کم خونی سالمندان چیست؟

پیروی کردن از یک رژیم غذایی سالم که سرشار از آهن، ویتامین‌های گروه B و ویتامین C باشد برای بهبود سریع‌تر کم خونی فقر آهن یا کم خونی ناشی از کمبود ویتامین مهم است. مصرف منابع غذایی سرشار از ریزمغذی‌ها مانند سبزیجات پهن برگ، گوشت و مرغ، غذاهای دریایی، آجیل و دانه‌های خوراکی از طرف متخصصان سلامت توصیه شده است. کم شدن این ریز مغذی‌ها باعث می‌شود بدن قادر نباشد به اندازه کافی گلبول قرمز به رگ‌ها تزریق کند که در نهایت به کم خونی منتهی می‌شود. علاوه‌بر این، مشکلاتی همچون از دست رفتن خون به دلیل زخم و نیز تخریب گلبول‌های قرمز خون به دلیل بیماری‌های خودایمن نیز از دلایل کم خونی هستند.

چه کم خونی‌هایی در سالمندان شایع است؟

چه کم خونی هایی در سالمندان شایع است؟

انواع مختلفی از کم خونی در سالمندان شایع است که مهمترین آن‌ها کم خونی فقر آهن است. گلبول‌های قرمز حاوی پروتئینی به نام هموگلوبین هستند. هموگلوبین غنی از آهن است و اگر ذخیره آهن بدن کافی نباشد، هموگلوبینی هم ساخته نمی‌شود. با کم شدن هموگلوبین و متعاقب آن کاهش تولید سلول‌های قرمز، کار اکسیژن رسانی به اندام‌های بدن دچار اختلال می‌شود. کم خونی فقر آهن در جمعیت سالمندان نسبتا شایع است به طوری‌که تحقیقات انجام شده در سال 2018 نشان می‌دهد که 12 تا 47 درصد از افراد مسن به نوعی کم خونی مبتلا هستند. یکی دیگر از انواع کم خونی در سالمندان به دلیل کمبود فولات و ویتامین B-12 است که بر توانایی بدن در ساخت گلبول‌های قرمز تأثیر می‌گذارد. اگر بدن نتواند B-12 را به درستی تامین کند، ممکن است کم خونی شدید و خطرناک بروز کند. وجود مشکلات زمینه‌ای مثل سوء جذب و بیماری‌های التهابی از دلایل دیگر کم‌خونی در افراد سالخورده است.

کمبود چه ویتامین‌هایی باعث ایجاد کم خونی در سالمندان می‌شود؟

فردی که در برنامه غذایی روزانه خود ویتامین‌های ضروری را به اندازه کافی جذب نکند حتی با داشتن یک رژیم غذایی سرشار از آهن نیز ممکن است همچنان در خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن قرار داشته باشد. کمبود ویتامین‌های گروه B مانند ویتامین B12 یا ویتامین B9 (اسید فولیک) در افراد سالخورده بسیار شایع است و بر جذب آهن تأثیر می‌گذارند. اگر بدن به دلیل کمبود ویتامین و یا اختلالات گوارشی نتواند به درستی از آهن دریافتی استفاده کند، حتی مصرف زیاد آهن نیز ممکن است برای متعادل کردن سطح آهن کافی نباشد.

آیا مصرف دارو می‌تواند باعث کم خونی در فرد سالمند شود؟

چندین دارو به طور بالقوه با کاهش تعداد گلبول‌های قرمز در ارتباط هستند. داروهایی که برای کلیه یا تنظیم هورمون‌ها تجویز می‌شوند ممکن است باعث عدم تعادل در ترکیبات مغز استخوان و اختلال در ساختن گلبول‌های قرمز شوند. همچنین داروهایی که بر جذب گوارشی تأثیر می‌گذارند ممکن است پردازش آهن یا سایر ویتامین‌های مهم مانند ویتامین‌های گروه B را برای بدن دشوار کنند. برخی داروها از جمله داروهای شیمی درمانی بر مغز استخوان (مسئول ساخت گلبول های قرمز) تأثیر منفی دارند.

چه بیماری‌هایی در سالمندان با کم خونی مرتبط هستند؟

بیماری‌های زیر در افراد مسن به طور بالقوه با کم خونی در ارتباط هستند:

عفونت هلیکوباکتر پیلوری:

عامل زخم معده باعث ایجاد مشکلاتی در نحوه استفاده بدن از آهن می‌شود. تحقیقات انجام شده در سال 2019 نشان می‌دهد که عفونت هلیکوباکتر پیلوری در جمعیت سالمند شایع است و تا 50 درصد از افراد بالای 60 سال را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یکی از عوارض عفونت هلیکوباکتر پیلوری در افراد سالخورده کم خونی است.

بیماری‌های مزمن:

بیماری‌های مزمن نظیر زخم‌ها، مشکلات روده‌ای، سرطان، بیماری کبد و بیماری کلیوی باعث بروز مشکلاتی در فرایند تولید گلبول‌های قرمز و بروز اختلالاتی در مغز استخوان می‌شوند.

بیماری‌های التهابی:

گاهی فرایندهای حیاتی بدن مانند ساخت گلبول‌های قرمز تحت تاثیر بیماری‌های التهابی قرا می‌گیرد. بیماری‌های التهابی مزمن یکی از مشکلاتی است که قشر سالمند را به طور گسترده درگیر کرده و یکی از دلایل کم خونی نیز به شمار می‌روند.

اهمیت پرستار سالمند در تشخیص و درمان کم خونی سالمندان چیست؟

پرستار سالمند می‌تواند نقش کلیدی در تشخیص زودهنگام کم خونی و کمک به درمان سریع‌تر این بیماری داشته باشد. پرستار از راه‌های زیر تاثیر منفی کم خونی بر کیفیت زندگی سالمند را به حداقل می‌رساند:

تشخیص کم خونی:

پرستار سالمند با دانش و تجربه خود می‌تواند علائم کم خونی را در سالمندان شناسایی کند.

ارائه مراقبت‌های مورد نیاز:

پرستار سالمند در ارائه مراقبت‌های لازم به فرد نقش مهمی دارد. این مراقبت‌ها شامل ارزیابی وضعیت تغذیه، مدیریت مصرف داروها، کنترل عوارض جانبی و راهنمایی‌های روان‌شناختی است.

همکاری با تیم درمانی:

پرستار سالمند نقش چشمگیری در ارتباط با اعضای تیم درمانی مانند پزشک، متخصص تغذیه و روان‌شناس دارد. این همکاری می‌تواند به درمان سریع‌تر کم خونی کمک کند.خدمات پرستاری کیان مهر تمامی خدمات مورد نیاز نگهداری از بیمار شما را انجام می دهد.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Scroll to Top
تماس با ما
× پشتیبانی آنلاین